Waar ben je naar op zoek?

Sleutelpersonen: De brug naar betere dementiezorg voor migrantenouderen

Migrantenouderen krijgen minder vaak de juiste zorg bij dementie. Tegelijkertijd maken deze mensen minder gebruik van het zorg- en ondersteuningsaanbod bij dementie. Sleutelpersonen zorgen er voor dat juist deze mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben. De publicatie Stappenplan voor samenwerking met sleutelpersonen biedt ondersteuning voor een goede samenwerking met sleutelpersonen.

Wat zijn sleutelpersonen?

Sleutelpersonen zijn mensen die een belangrijke schakelfunctie hebben binnen culturele gemeenschappen. Zij hebben bijvoorbeeld contact met zorgprofessionals, gezondheidsinstellingen, scholen en gemeenten.

Samenwerking met sleutelpersonen

Hoe bied je passende ondersteuning die passen bij de behoeftes van mensen met een migratieachtergrond die te maken krijgen met dementie? In de publicatie “Cultuursensitieve ondersteuning bij dementie” beschrijven we hoe je door het samenwerken met sleutelpersonen mensen met een migratieachtergrond beter bereikt. En hoe dit helpt om meer inzicht te krijgen in wensen en behoeftes van verschillende doelgroepen, waardoor passend zorg- en ondersteuningsaanbod ontwikkeld kan worden.

Voorbeeld uit de praktijk:
Laila, een sleutelpersoon uit de Syrische gemeenschap, werd door het buurtteam ingeschakeld om een familie in het Arabisch uitleg te geven over dementie. Dankzij haar inzet ontvingen zowel de oudere als de mantelzorgers de ondersteuning die ze nodig hadden. Haar betrokkenheid leidde er ook toe dat het buurtteam later een goedbezochte voorlichtingsavond organiseerde voor de Syrische gemeenschap.

Actieve aanpak nodig vanuit gemeenten

Veel gemeenten en organisaties in zorg en welzijn hebben de wens om mensen met een migratieachtergrond beter te bereiken en passend te ondersteunen. Niet alleen omdat ze willen dat het zorg- en welzijnsaanbod rondom dementie ook deze groepen beter bereikt, maar ook omdat het inzicht groeit dat samenwerken met de doelgroepen ertoe leidt dat aanbod beter aansluit bij de wensen en behoeften van mensen. De ervaring is dat dit niet vanzelf gaat. Er is dus een actieve aanpak nodig.

Behoefte aan ondersteuning en het probleem van onderdiagnose

Er wordt vaak gedacht dat migrantenfamilies minder behoefte hebben aan externe zorg vanwege hun sterke familiezorgtradities. Uit onderzoek blijkt echter dat er juist grote behoefte is aan ondersteuning van buitenaf.

Uit onderzoek komt ook naar voren dat de diagnose dementie vaak niet wordt gesteld (onderdiagnose). En áls de diagnose dan wordt gesteld, hebben mensen gemiddeld al meer symptomen van dementie. Dit heeft meerdere redenen:

  • Onbekendheid met de ziekte en de symptomen van dementie, waardoor mensen met een migratieachtergrond geen hulp zoeken
  • Soms speelt schaamte een rol
  • Er zijn bij huisartsen en andere zorgprofessionals problemen bij het herkennen van dementie.
  • Goede diagnostische tests in verschillende talen zijn er onvoldoende

De kracht van sleutelpersonen

In het traject van het stappenplan is ervoor gekozen om samen te werken met sleutelpersonen. Zij vormen een brugfunctie tussen de welzijn- en zorgprofessionals, de gemeente en de verschillende gemeenschappen. Sleutelpersonen kunnen het gesprek over dementie faciliteren, over mantelzorg, over taboes, schaamte en kwetsbaarheid. Zij kunnen meedenken over passende voorlichting en aanbod voor mantelzorgers met een migratieachtergrond en degenen voor wie zij zorgen.

Download het stappenplan en ga direct aan de slag!

Over de publicatie

De publicatie is een samenwerking van Alzheimer Nederland, Pharos en MantelzorgNL. In dit stappenplan zijn eerdere ervaringen met dementie, sleutelpersonen en migrantengemeenschappen verwerkt. Zo werkte MantelzorgNL samen met migrantengemeenschappen in de projecten Samen Ouder Worden en Liefdevolle Plicht. En trainde Pharos al meer dan 200 sleutelpersonen.

Stappenplan voor samenwerking met sleutelpersonen

Cultuursensitieve ondersteuning bij dementie Nederlanders met een migratieachtergrond hebben een grotere kans op dementie dan mensen zonder migratieachtergrond. Onder ouderen met een…