Stappenplan ondersteunen jonge mantelzorgers

Wees alert op de aanwezigheid van kinderen en jongeren bij de zorgvragers waar je een intake doet of die je ondersteunt. Bij iedere melding of hulpvraag die binnenkomt breng je als professional het systeem van de zorgvrager in kaart en registreer je dit. Als er kinderen of jongeren betrokken zijn bij degene die jij ondersteunt, ga dan met hen in gesprek. Vraag ook hoe het met hen gaat. Toon belangstelling en oordeel niet.

Kinderen van Ouders met Psychische Problemen (KOPP) en Kinderen van Ouders met een Verslaving (KOV) hebben een groter risico om op latere leeftijd zelf ook problemen te ontwikkelen. Lees meer

Kinderen en jongen met een migrantenachtergrond hebben soms al op jonge leeftijd te maken met de zorg voor een gezinslid. Lees meer

Tip

Gebruik voorbeeldvragen voor het gesprek uit het Stappenplan Keukentafelgesprek en de Kindcheck.

Bekijk de signalenkaart jonge mantelzorgers

Bij kinderen is het belangrijk om de opgroeisituatie in kaart te brengen en te vragen welke hulp. Ga met het gezin en naasten in gesprek om te kijken wat iedereen hierin nodig heeft. Kinderen die geen zorgtaken hebben, wonen wel in een gezin waar gezorgd wordt en dat betekent dat dit invloed heeft op zijn/haar leven. Schat samen voor alle leden in het gezin de situatie in en breng risico’s in kaart.

Tip

Voor het in kaart brengen van de opgroeisituatie kun je het balansmodel gebruiken van Bakker e.a. (1998).

Bespreek hoe gezinsleden de zorg kunnen volhouden (de draagkracht en draaglast), bij voorkeur ook apart met het kind of de jongere. Soms zijn jonge mantelzorgers dermate belast of krijgen ze zo weinig aandacht dat sprake is van verwaarlozing. De Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is dan van toepassing. De Kindcheck is onderdeel van stap 1 van de Meldcode en houdt in dat je bij bepaalde groepen volwassenen nagaat of zij voor minderjarige kinderen zorgen en of kinderen daar veilig opgroeien.

Tip

Voor het in kaart brengen van overbelasting kun je gebruik maken van meetinstrumenten, zoals de SACZO, Screeningsinstrument voor Adolescenten met een Chronisch Zieke Ouder.

Het is belangrijk dat mensen in de omgeving van een jonge mantelzorger overbelasting signaleren en initiatief nemen om dit aan te pakken. Geef steun, informatie en advies aan kinderen en jongeren die opgroeien met zorg en opvoedkundige hulp aan hun ouders.

JMZ Pro is het landelijke netwerk van professionals betrokken bij de ondersteuning van jonge mantelzorgers en hun gezinnen en biedt veel informatie over ondersteuning voor jonge mantelzorgers zoals websites en materialen.

Lees de tips voor jou als professional om jonge mantelzorgers en het gezin ondersteuning te bieden.

Als er hulp nodig is die jij als professional niet kan geven, zorg dan voor een warme overdracht. Voor gezinnen die al zwaar belast zij is het vinden en regelen van hulp weer een extra regeltaak. Het helpt om te vragen of ze het goed vinden dat een collega van jou contact met hen op neemt. Jij zorgt er dan voor dat dit gebeurt en voor een goede overdracht en verwerking in digitale informatiesystemen. Maak afspraken met betrokken professionals wie verantwoordelijk is voor het monitoren van de kinderen/jongeren en het gezin en hoe hierin samen te werken.