Mantelzorgondersteuning respijtzorg & mantelzorgmakelaar

Mantelzorgondersteuning respijtzorg & mantelzorgmakelaar

MantelzorgNL heeft door onderzoeksbureau Ecorys een kosten baten analyse laten uitvoeren om de waarde van mantelzorg te berekenen.

De waarde van mantelzorg voor de maatschappij is: 22 miljard euro per jaar. Als mensen niet voor hun naasten zouden zorgen, bedragen de kosten voor de maatschappij 32 tot 44 miljard euro. De maatschappelijke kosten om een mantelzorger door een zorgprofessional te laten vervangen zijn namelijk 70-100% hoger.

Deze kosten baten analyse onderstreept het maatschappelijk belang van mantelzorg en het belang om mantelzorgers te ondersteunen, om overbelasting en risico op uitval te voorkomen. 

Impact

In het onderzoek zijn twee vormen van ondersteuning onderzocht: respijtzorg, vervangende zorg waarbij de mantelzorger de zorg tijdelijk kan overdragen. En de inzet van een mantelzorgmakelaar, die regeltaken (vaak kortdurend) overneemt. Uit het onderzoek blijkt dat deze ondersteuning een positief effect heeft op de kwaliteit van leven van mantelzorgers, maar ook dat de kosten van deze ondersteuning al worden terugverdiend als een week uitval van een mantelzorger kan worden voorkomen. 

De kosten van deze twee vormen van mantelzorg ondersteuning worden al terugverdiend, indien een week uitval van een mantelzorger wordt voorkomen. Uit het onderzoek blijkt dat bij de inzet van respijtzorg de voordelen bij een werkende mantelzorger tot 1.000 euro hoger kunnen zijn dan de kosten van respijtzorg. Voor de ondersteuning van een mantelzorgmakelaar is dit 500 euro. Het positieve effect van mantelzorgondersteuning op de kwaliteit van leven van de mantelzorger is niet in geld uit te drukken en daarom niet meegenomen in deze economische berekening.

Ook Movisie schrijft in de ‘WAT WERKT BIJ mantelzorgondersteuning’ dossier over het respijteffect. Mantelzorgers benoemen het respijteffect als een gevoel van ‘vrijheid’ of ‘normaalheid’, dat ze even niet geconfronteerd worden met de gevolgen van de ziekte of aandoening van hun naaste, of met reacties van mensen uit de omgeving. Een positief respijteffect hangt samen met de invulling die de mantelzorger geeft aan de respijttijd. Mantelzorgers blijken minder respijteffect te ervaren wanneer zij in de respijttijd niet die dingen ondernemen die zij zichzelf voorgenomen hadden. De onderzoekers pleiten daarom om aan te sluiten bij de ‘continuïteitstheorie’. Deze theorie gaat ervan uit dat mensen positieve ervaringen hebben wanneer zij gedurende hun leven bepaalde gewoonten, gedrag of activiteiten kunnen behouden. Door de verantwoordelijkheid voor mantelzorg kan dit in het gedrang komen. Daarom wordt een stappenplan voorgesteld waarin mantelzorgers ondersteund worden om daadwerkelijk die dingen te gaan doen die zij voor ogen hebben. Dit sluit aan bij de visie op respijtzorg dat het er niet om gaat een respijtaanbod in stand te houden, maar om het realiseren van een adempauze (Movisie, 2017). 

Meer informatie

Terug naar het overzicht