Psychische kwetsbaarheid in je naaste omgeving; handvatten voor naasten

In het kort

Training voor volwassenen met behoefte aan ondersteuning bij het omgaan met en ondersteunen van hun naaste met psychische kwetsbaarheid. Denk aan partners, ouders, vrienden of (volwassen) kinderen. Deze naasten vervullen vaak een rol als mantelzorger. In zes bijeenkomsten werken deelnemers met 1 of 2 trainers aan bewustwording van eigen (emotionele) processen, vergroten van kennis- en vaardigheden in omgaan met de naaste, werken aan sociale steun en samenwerken met zorgverleners. Delen van eigen ervaringen is belangrijk.

De aanleiding

Psychische problemen komen veel voor in Nederland. Betrokken zijn bij iemand met psychische problematiek heeft vaak een grote impact op het eigen leven. Als mantelzorgers voelen deze naasten zich mentaal significant meer overbelast dan andere mantelzorgers. Ondersteuning van hen is daarom gewenst, zoals ook blijkt uit de ervaringen van naasten die zijn aangesloten bij GGZ cliënten- en familie organisaties.

De aanpak

Het project was een samenwerking van het Trimbos-instituut en trainer Henk-Willem Klaassen. GGZ Friesland financierde de ontwikkeling van de train-de-trainer cursus. Voor de ontwikkeling van de training zelf werd ook gebruik gemaakt van de jarenlange ervaringen van GGZ-preventiewerkers met de training ‘Psychische problemen in de familie’. De voorzitter van MIND Ypsilon, vereniging van familieleden en naasten van mensen met psychosegevoeligheid was als adviseur betrokken bij de totstandkoming van de cursus. In de ontwikkelfase hebben diverse (ervaringsdeskundige) familieleden meegedacht en commentaar gegeven.

Resultaat en conclusies

Twee GGZ-organisaties en een steunpunt mantelzorg zijn in de periode 2020-2021 op locatie getraind in het leren uitvoeren van de cursus. Alle drie de organisaties voeren sindsdien de cursus doorlopend uit. Van de eerste cursusgroepen heeft het Trimbos-instituut de proces-evaluaties ontvangen. Uit de evaluaties bleek dat de cursus (zeer) aantrekkelijk is voor de doelgroep. Ook over de cursusleiding – getraind door het Trimbosinstituut – is men over het algemeen zeer tevreden. Het werkboek van de cursus is aangepast – met name uitgebreid en verbetert qua leesbaarheid – op basis van de evaluatiegegevens.