Ik steek een kaarsje aan bij het lachende gezicht van pap. Hij draagt een pastelkleurig, groen overhemd en heeft een blik van: wie zullen we daar hebben?

Er komt een herinner op aan de dag dat ik bij mijn ouders aanbelde en pap nog geen diagnose alzheimer had. Hij opende de deur en ik zag iets vreemds. Eigenlijk was het meer dat ik iets mistte. Iets essentieels. Waar hij normaal gesproken met een verrast Hé Lindje mijn kindje en een bijbehorende warme knuffel zou reageren, leek hij nu te aarzelen. Te twijfelen ook. ‘Ben je net aangekomen?’ vroeg hij toen maar. Ik hield er een vreemd gevoel aan over.

We liepen samen de woonkamer in waar Aart Swinkels aan tafel zat. Pap vulde eens per jaar zijn belastingpapieren in. Ook tussen hen heerste een aarzelend sfeertje. Ik miste het joviale en gemakkelijke. Pap had wat moeite de juiste papieren voor Aart te vinden en Aart vroeg tactisch of ze het dit jaar maar moesten overslaan. Tot mijn verbazing hapte pap meteen, met de uitleg dat hij het erg druk had met mam. Dat kon ik me voorstellen dus ik probeerde het voorval naast me neer te leggen.

Waar is het boekhoudprogramma?

Er was nog een situatie waaraan ik niet probeerde te denken.

Pap had regelmatig opgenoemd dat hij zijn computer moest laten nakijken, want opstarten lukte niet. Omdat ik het te vaak had gehoord bood ik aan te helpen. ‘In welke computer staat je boekhoudprogramma, pap?’ Pap had er twee.

Hij wees me op de computer bij de muur met de blauw-verschoten fotowand in zijn werkkamer. Vroeger was het mijn slaapkamer en had de ondergaande zon op de foto nog warme, levensechte kleuren.

De computer startte normaal, maar een boekhoudprogramma stond er niet op. Pap was boekhouder, dus waar zijn boekhouding was opgeborgen zou het laatste zijn wat hij zou vergeten. Dacht ik. Zou hij het per ongeluk hebben verwijderd? Het programma bleek op de computer bij het raam te staan. Ik schrok.

De waarheid verborgen

Ik seinde mijn oudste broer Johan in met de vraag of hij pap met een smoes zover zou kunnen krijgen hem toe te staan mee te kijken met zijn administratie. Met een in het geval jou iets zou overkomen, dan kan iemand van ons tenminste bij je bestanden, pap, lukte het en kreeg Johan inloggegevens van paps belangrijkste zaken. Johans bevinding was dat pap alles nog redelijk op orde had, en ik stopte mijn bange voorgevoelens weg.

Het zou nog een paar maanden duren voordat we echt niet meer om de waarheid heen konden, die pap zo goed probeerde te verbergen. Misschien deels uit trots, deels uit angst en deels omdat zijn plicht om voor mam te zorgen heilig voor hem was?