‘Jij zult altijd degene zijn die meer inlevert dan degene met autisme.’ Deze uitspraak zie ik regelmatig voorbij komen: een relatie met iemand met autisme vraagt vooral om veel opoffering van de partner.

Maar is dat eigenlijk wel zo? De persoon met autisme zal daar waarschijnlijk heel anders over denken, die moet tenslotte dagelijks opboksen tegen een maatschappij die hem of haar zelden écht begrijpt. Dus… wie offert hier nu eigenlijk het meeste op?

Tot op zekere hoogte kan ik me in die stelling vinden, maar de mindset waarin je leeft, speelt een minstens zo grote rol.

Geen spontane zoenen

Zo is romantiek is niet bepaald een van N.’s kernkwaliteiten. En ja, dat vond ik lastig. Geen bloemetje, geen spontane zoenen, geen verrassingsweekendje weg. Het heeft me vaak het gevoel gegeven dat ik niet genoeg gewaardeerd werd, en eerlijk is eerlijk, soms voelt dat nog steeds zo.

Maar waardering komt in vele vormen. N. waardeert mij enorm omdat ik van ons huis een ‘thuis’ maak. Alleen… om daar nou bloemen voor te kopen? Onzin, vindt hij. Bloemen zijn weggegooid geld. Dus koop ik die maar voor mezelf. Wat ik dan wél krijg? Een set degelijke keukenmessen. Niet romantisch, maar volgens N. absoluut noodzakelijk voor een ‘keukenprinses’ als ik.

En toen ik onlangs thuis kwam, ontdekte ik dat hij de vervelende bugs uit mijn favoriete game had gehaald. Zodat ik zonder ergernis kan spelen. Dat is voor mij als fervent gamer heel fijn.

Je voelt het misschien al aankomen: praktische cadeautjes, waar ik echt iets aan heb. Want, zo redeneert N., wat heb je nou aan bloemen die je na een week weggooit?

Delen van kennis

Een andere, misschien minder bekende vorm van affectie is het delen van kennis. Als N. iets met mij deelt wat hem boeit, zegt hij daar eigenlijk mee: ‘Ik vind jou leuk genoeg om mijn kennis en enthousiasme mee te delen. ’ Dat ís zijn manier om waardering te tonen. En als die stroom van praktische hulp of gedeelde info opdroogt? Dan weet ik: tijd om aan de bel te trekken.

Praktisch denken geldt trouwens ook als het gaat om mijn eigen behoeften. Als ik een knuffel wil, moet ik dat zeggen. Niet subtiel hinten, gewoon aangeven. Ik hoor je denken: ‘Dat voel je toch aan?’ Maar nee. In een relatie met iemand met autisme is niets vanzelfsprekend.

En eerlijk? Als ik terugkijk op eerdere relaties, denk ik dat dit eigenlijk altijd geldt. Misschien zelfs voor het hele leven. Verwachten dat iemand ‘het wel aanvoelt’ is vragen om teleurstelling. Want misschien is niets zo vanzelfsprekend als we soms denken.

En die bloemen? Die haal ik zelf wel.