Mantelzorg en het coronavirus
Als mantelzorger wil je weten waar je rekening mee moet houden in de zorg voor jouw kwetsbare naaste; wat kan wel en wat kan niet? Je leest hier alles over corona en mantelzorg.
Veelgestelde vragen over het coronavirus
Beschermingsmiddelen en testen
Mensen met een kwetsbare gezondheid die niet gevaccineerd kunnen worden, en hierdoor in thuisisolatie zitten, kunnen elke maand een gratis pakket met zelftesten ophalen bij de apotheek. De gratis zelftesten zijn bedoeld voor mensen die door hun kwetsbare gezondheid het huis niet uit durven of geen mensen durven te ontvangen. Mantelzorgers, zorgverleners en familieleden kunnen deze testen gebruiken als zij over de vloer komen.
Wie kunnen deze gratis zelftesten krijgen?
- Kinderen van 0 tot 12 jaar met een kwetsbare gezondheid. Door hun leeftijd krijgen zij geen vaccin;
- Mensen van 12 jaar of ouder, die op advies van hun arts geen vaccin mogen krijgen.
- mensen met een afweerstoornis en een verminderde immuunrespons op de corona vaccinatie
Hoe werkt het?
Je kunt per maand één pakket met 25 zelftesten ophalen, je hebt geen recept nodig. Er gelden wel voorwaarde die de apotheek controleert:
- De zorgvrager zit in thuisisolatie, omdat hij/zij door kwetsbare gezondheid bang is om corona te krijgen:
- De zorgvrager kan op advies van arts of door je (jonge) leeftijd geen vaccin krijgen of heeft een afweerstoornis
- De zorgvrager heeft deze maand nog geen pakket ontvangen (je kunt maar één pakket per maand krijgen)
Extra bescherming
De gratis zelftesten dienen als extra beschermingsmaatregel, blijf je ook na negatieve test houden aan de geldende maatregelen.
Bij besmetting
Is je naaste (mogelijk) besmet met het coronavirus? Dan kan je de huisarts of GGD arts vragen om een recept voor persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM pakket). Met dit recept kun je een PBM pakket ophalen bij de apotheek. Een pakket bestaat uit chirurgische maskers, FFp2 maskers en handschoenen.
Preventief
Ontvangt je naaste thuis intensieve zorg van mantelzorgers of pgb zorgverleners? Je kunt zonder recept medische Mondneusmaskers krijgen bij de apotheek ter voorkoming van besmetting. Een PBM pakket voor mantelzorg bestaat uit chirurgische- en FFp2 maskers.
voorwaarden:
- je naaste heeft recht op 1 pakket per maand
- de apotheek checkt of er sprake is van intensieve mantelzorg
- als er sprake is van mantelzorg: je krijgt alleen een PBM pakket voor mantelzorg als de mantelzorg niet op hetzelfde adres woont als de zorgvrager
- als er sprake is van pgb- zorg: de apotheek kan vragen om de toekenningsbeschikking of een zorgovereenkomst.
Zie ook de informatie van de rijksoverheid over beschermingsmiddelen of download instructie uitgifte pbm pakketten voor mantelzorgers en pgb gefinancierde zorgverleners
Gebruik je beschermende materialen? Dan is het belangrijk dat je ze op de goede manier gebruikt. Hieronder zie je hoe je handschoenen en een mondkapje gebruikt.
De zorg voor je naaste thuis
Als je zelf niet meer kunt zorgen, dan moet iemand anders de zorg van je overnemen. Dit kan onverwachts gebeuren.
Het is dan handig als alle informatie over medicijnen, allergieën, belangrijke telefoonnummers en instructies voor de verzorging op papier staan.
Je kunt uit voorzorg vast een overzicht maken aan de hand van een checklist.
Je kunt de checklist ook bestellen als invulboekje.
Natuurlijk kun je ook zelf in een notitieboekje de belangrijkste zaken over de zorg en ondersteuning van je naaste opschrijven.
Naast het maken van een overzicht, kun je ook alvast bedenken wie de zorg van je kan overnemen. En met deze personen afspraken maken.
Heb je hulp nodig bij de zorg voor je naaste? Kijk eerst wie in je eigen netwerk of in dat van je naaste kan helpen. Is daar onvoldoende ondersteuning te vinden, dan kun je bij onderstaande organisaties terecht.
Weet je niet precies waar je moet zijn voor hulp? Bel of mail met de Mantelzorglijn en we denken met je mee: 030 760 60 55 (werkdagen 9 – 17 uur); mantelzorglijn@mantelzorg.nl
Steunpunt mantelzorg
In elke gemeente is een steunpunt mantelzorg. Google op de naam van de gemeente waar je naaste woont en het trefwoord ‘mantelzorg’. Meestal vind je dan de naam en contactgegevens van de organisatie. Kom je er niet uit? Bel de Mantelzorglijn en we zoeken het voor je op.
Een steunpunt kent de lokale situatie goed, en kan je de weg wijzen naar hulp en ondersteuning in de woonplaats van degene voor wie je zorgt.
Vrijwilligerscentrale
Via de vrijwilligerscentrale in de woonplaats van je naaste is vaak veel praktische hulp mogelijk, zoals boodschappen doen, medicijnen ophalen, vervoer, klusjes in huis en tuin. Bel en stel je vraag!
Afdeling Wmo of het sociaal wijkteam van de gemeente
Ook de gemeente kan veel hulp bieden, bijvoorbeeld in de vorm van huishoudelijke hulp, dagbesteding of respijtzorg. Tevens kun je er terecht voor woningaanpassingen en hulpmiddelen.
Zorgkantoor
Woont je naaste thuis met een indicatie vanuit de Wet Langdurige Zorg (Wlz)? Dan kun je bij vragen over (extra) zorg en ondersteuning bellen met het zorgkantoor (in plaats van met de gemeente/Wmo/sociaal wijkteam).
Je kunt hier opzoeken onder welk zorgkantoor je naaste valt en wat de contactgegevens zijn.
Thuiszorg
Voor hulp bij persoonlijke verzorging, medicijnen toedienen en wondverzorging kun je terecht bij de thuiszorgorganisatie.
Huisarts
Wordt de zorg je echt teveel en is hulp via bovenstaande organisaties niet voldoende of niet beschikbaar? Of is doordat al het zorgen je boven het hoofd groeit sprake van een crisis? Bel dan je huisarts, hij kan je helpen bij het vinden van een oplossing of je doorverwijzen naar hulp.
Daarnaast is de huisarts natuurlijk je aanspreekpunt voor alle medische vragen.
Cliëntondersteuner of mantelzorgmakelaar
Hulp nodig bij het regelen van zorg of ondersteuning? Een cliëntondersteuner of mantelzorgmakelaar kan je daarbij helpen.
Informatie over cliëntondersteuning
Informatie over een mantelzorgmakelaar
Wil je meer informatie hebben over deze ondersteuningsmogelijkheden, of zoek je contactgegevens? Bel de Mantelzorglijn: 030 – 760 60 55.
Casemanager dementie
Is je naaste dementerend en is er een casemanager dementie die jullie begeleidt? Wellicht kan de casemanager ook helpen bij de knelpunten waar je door corona als mantelzorger tegenaan loopt.
Particuliere organisaties
Er zijn steeds meer particuliere organisaties die ter ondersteuning van de mantelzorger hulp aan huis bieden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan licht huishoudelijk werk, meegaan naar arts en ziekenhuis, boodschappen doen, gezelschap houden, hulp bij administratie, kleine klussen in en om de woning, tuinonderhoud, slaapdiensten, zorg voor huisdieren.
Je kunt rechtstreeks contact opnemen met de organisatie en aangeven welke hulp je wenst. Het uurtarief voor de diensten ligt meestal rond de 20 – 25 euro per uur.
De hulp van particuliere organisaties betaal je vaak zelf. Sommige verzekeraars vergoeden (een deel van) de kosten als je een aanvullende verzekering hebt. Neem contact op met jouw verzekeraar en vraag wat de mogelijkheden zijn. Heeft je naaste een indicatie via de Wmo, Jeugdwet, Wlz of zorgverzekeringswet, dan kan de inzet van een particuliere organisatie soms via een pgb vergoed worden. Daarnaast zijn de kosten mogelijk aftrekbaar van de belasting.
We noemen een aantal landelijk of regionaal opererende organisaties: www.saaraanhuis.nl | www.mantelaar.nl | www.seniorservice.nl | www.zorgmies.nl | www.fleurdedag.nl | www.homeinstead.nl|
Let op: dit is slechts een selectie. Google op ‘particuliere thuiszorg’ of ‘vervangende mantelzorg’ en de naam van de woonplaats waar degene voor wie je zorgt woont. Je ziet dan welke particuliere organisaties in de regio actief zijn.
Meer informatie
Een overzicht van de hulp die je kunt krijgen is ook te vinden in de Zorgladder Mantelzorg.
Denk aan:
- Bel vaker. Misschien kun je met een aantal familieleden en bekenden een rooster maken, zodat er iedere dag iemand met je naaste belt.
- Maak eventueel gebruik van beeldbellen. Dit kan bijvoorbeeld via WhatsApp, Skype, Facetime, Zoom. Als je zelf niet zo goed thuis bent in het gebruik van deze middelen, vraag dan om hulp in je omgeving.
- Op de site van Seniorweb lees je meer over beeldbellen
- WhatsApp biedt vele mogelijkheden: stuur een spraakbericht, foto’s, filmpjes en breng zo wat levendigheid van je dag bij je naaste in huis.
- Het Ouderenfonds heeft een helpdesk Welkom Online. Voor hulp bij beeldbellen en contact houden via social media.
- Stuur post. Een kaartje of brief, tekeningen van de (klein)kinderen. Schrijf bijvoorbeeld over wat je vandaag gedaan hebt. Of over leuke herinneringen die je samen hebt, misschien omlijst met een een oude foto.
- Is je naaste een beetje handig op een smartphone of tablet? Dan zijn er veel spelletjes die je samen op afstand kunt spelen, denk aan Wordfeud, Ruzzle of Patience.
Zie voor meer informatie over de digitale manieren van contact houden de veelgestelde vragen in het onderdeel Digitale ondersteuning. Daar vind je linkjes naar uitleg over beeldbellen, online boodschappen doen en gebruik van social media.
De zorg voor je naaste in een zorginstelling
Kun je door een uitbraak van corona in de zorginstelling van je naaste tijdelijk niet op bezoek? Probeer op andere manieren contact te houden:
- Bel vaker. Misschien kun je met een aantal familieleden en bekenden een rooster maken, zodat er iedere dag iemand met je naaste belt.
- Maak eventueel gebruik van beeldbellen. Dit kan bijvoorbeeld via WhatsApp, Skype, Facetime, Zoom. Als je zelf niet zo goed thuis bent in het gebruik van deze middelen, vraag dan om hulp in je omgeving.
- Op de site van Seniorweb lees je meer over beeldbellen.
- WhatsApp biedt vele mogelijkheden: stuur een spraakbericht, foto’s, filmpjes en breng zo wat levendigheid van je dag bij je naaste in huis.
- Het Ouderenfonds heeft een helpdesk Welkom Online. Voor hulp bij beeldbellen, contact houden via social media etc.
- Stuur post. Een kaartje of brief, tekeningen van de (klein)kinderen. Schrijf bijvoorbeeld over wat je vandaag gedaan hebt. Of over leuke herinneringen die je samen hebt, misschien omlijst met een een oude foto.
- Is je naaste een beetje handig op een smartphone of tablet? Dan zijn er veel spelletjes die je samen op afstand kunt spelen, denk aan Wordfeud, Ruzzle of Patience.
Vraag zo nodig de instelling waar je naaste woont om te helpen het contact via de telefoon, WhatsApp of ander middel tot stand te brengen. Misschien is het mogelijk een vast moment op de dag af te spreken waarop er onder begeleiding contact is?
Zie voor meer informatie over de digitale manieren van contact houden de veelgestelde vragen in het onderdeel ‘Digitale ondersteuning’. Daar vind je linkjes naar uitleg over beeldbellen, online boodschappen doen en gebruik van social media.
Op de website van de Rijksoverheid vind je informatie over de huidige bezoekregels in verpleeghuizen en zorginstellingen.
Elke zorginstelling heeft eigen bezoekregels en coronamaatregelen.
Digitale ondersteuning
Kijk op de website van Seniorweb voor informatie over digitale mogelijkheden.
Speciaal voor mantelzorgers zijn er slimme zorgoplossingen die in deze tijd goed van pas komen. We geven een paar voorbeelden:
- Met de makkelijke tablet voor ouderen kun je elkaar digitaal op de hoogte houden, door foto’s te sturen of via beeldbellen.
- Als je zelf even niet in staat bent om de mantelzorg voort te zetten kun je gebruik maken van het online platform dat hulp voor en door bekenden en buurtgenoten mogelijk maakt
- Met slimme sensoren in huis wonen mensen veilig thuis. Ze slaan alarm als het nodig is.
- Of een sociale robot die helpt met geheugensteuntjes voor bijvoorbeeld meer structuur.
- Om de zorg voor je naaste te coördineren kun je een WhatsApp groep aanmaken. Maar er zijn ook apps die je hiervoor kunt gebruiken, zie Websites en apps voor delen van de zorg.
- Op de website van Seniorweb vind je tips en uitleg over handige digitale hulpmiddelen, websites en apps.
Zorg van Nu heeft actuele informatie, gerelateerde zorgoplossingen en extra financiële mogelijkheden bij elkaar op één pagina. Daarnaast zijn er ook tips en handreikingen voor digitale vaardigheden opgenomen.
Diversen
Iedereen van 12 jaar en ouder kan een afspraak maken voor de herhaalprik met vernieuwde vaccins. Dat kan vanaf 3 maanden na de laatste coronaprik of coronabesmetting. Je hoeft niet te wachten op een uitnodigingsbrief.
Maar een afspraak via planjeprik.nl of bel met 0800 7070.
Meer informatie over de herhaalprik vind je op de website van de rijksoverheid.
Op dit moment kunt je weer vrij reizen tussen Nederland en Duitsland/België. Als de coronabesmetting toenemen kunnen landen weer reisrestricties invoeren. Bekijk de reisinformatie op Nederland Wereldwijd , hier vind je actuele reisinformatie en een overzicht van maatregelen.
Mantelzorgen in coronatijd valt niet mee. Zorgen voor een naaste met psychische problemen is normaal gesproken vaak al zwaar, door de coronamaatregelen komen hier extra moeilijkheden bij.
Blijf er niet mee rondlopen en praat erover, met familie of vrienden. Dat kan helpen.
Op de website van MIND voor mensen met psychische klachten en hun naasten vind je informatie over hoe je je naaste in deze periode kunt steunen en waar jij terecht kunt voor een luisterend oor, lotgenotencontact of tips.
Kinderen van ouders met psychische problemen kunnen terecht bij KOPP KOV
Heeft je naaste professionele hulpverlening? Neem dan contact op met de hulpverleners en geef aan dat je je zorgen maakt over je naaste. Afhankelijk van de situatie kun je om advies vragen of om inzet van professionele hulp.
TIP: Ter voorbereiding van het gesprek kun je (kosteloos) de hulp inroepen van een familievertrouwenspersoon
Zie voor meer informatie ook de pagina over een naaste met psychische problemen
Top 10 tips
MantelzorgNL maakte samen met Ypsilon, Labyrint In Perspectief, Movisie, het Trimbos-instituut, MIND en het Landelijk Platform Psychische Gezondheid een top 10 met tips voor mantelzorgers.
De tips gaan over afspraken met je naaste, over jonge mantelzorgers, over wat je kunt doen als jij of je naaste ziek wordt en over veiligheid. Maar ook over plezier maken en over goed voor jezelf zorgen. Een lijst met informatie en hulplijnen maakt de top 10 compleet.
Ben je mantelzorger van iemand die de Nederlandse taal niet of niet goed beheerst? De volgende organisaties hebben informatie en interessante initiatieven rondom corona & anderstaligen op hun website staan:
Noom
Diverse initiatieven, waaronder een meertalige informatielijn voor migrantenouderen, overzicht websites met anderstalige informatie en instructies voor opstarten bel- of bezorgcirkel.
Pharos
Uitleg over de richtlijnen van het RIVM in verschillende talen, waaronder Arabisch, Chinees en Pools. Zie ook het overzicht van informatiematerialen in andere talen.
Rijksoverheid
Posters met richtlijnen in het Engels, Spaans, Arabisch, Papiamento, Papiamentu, Pools en Turks.