Financiële en juridische gevolgen van inwonen
Als je gaat inwonen bij je naaste omdat deze mantelzorg nodig heeft, dan kan dat gevolgen hebben voor toeslagen, inkomen of belastingen. Bij kangoeroewonen of (pre-)mantelzorgwonen is een eigen huisnummer niet altijd mogelijk en dan woon je met je naaste op hetzelfde adres. Welke eventuele financiële en juridische gevolgen dit heeft, is afhankelijk van de situatie.
Over welke gevolgen gaat het?
- Als jij en/of je naaste een uitkering heeft, kan deze uitkering gekort worden. Dit geldt voor uitkeringen waarop de kostendelersnorm van toepassing is. Denk aan een Bijstandsuitkering (Participatiewet) of een uitkering uit de algemene Nabestaandenwet. Voor de WW, WIA of WAO/Wa-jong geldt de kostendelersnorm niet en behoud je je uitkering.
- Hebben jij en/of je naaste een AOW voor alleenstaanden dan wordt deze normaal gesproken omgezet in een gehuwden AOW. Uitzondering hierop zijn De Tweewoningenregel en samenwonen met je eigen kind
- Ga je samenwonen met je beide ouders, dan verandert er niets in hun AOW.
- Er kunnen gevolgen zijn voor de Wmo-indicatie huishoudelijke hulp van je naaste. De meeste gemeenten geven geen huishoudelijke hulp als er een gezonde volwassen huisgenoot aanwezig is.
- Woon je in een sociale huurwoning en ontvang je huurtoeslag? Dan wordt het inkomen van je nieuwe huisgenoot meegenomen. Vaak zal de huurtoeslag lager worden. Er zijn uitzonderingen voor mensen die wonen in een aangepaste woning en voor mensen met een WLZ-indicatie. Informeer bij de Mantelzorglijn.
- Zorgtoeslag, Kinderopvangtoeslag en Kindgebondenbudget veranderen alleen als je toeslagpartner wordt. Doe navraag bij de belastingdienst als je twijfelt of je toeslagpartners bent.
Gescheiden huishouden, de voordelen en mogelijkheden
Bij een gescheiden huishouden kunnen financiën volledig gescheiden blijven en word je ook niet gekort op je uitkering of huurtoeslag.
Maar hoe zorg je ervoor dat je gescheiden huishoudens wordt?
Bij een (pre-)mantelzorgwoning of kangoeroewoning kun je soms een 2e huisnummeraanduiding aanvragen. Dat kan als het een volledig zelfstandige wooneenheid is, met eigen toegangsdeur en eigen toegang vanaf de weg. Op grond van de wet BAG, basisadministratie gebouwen, kun je dan een huisnummerbesluit aanvragen. Zijn er 2 huisnummers? Dan word je gezien als gescheiden huishoudens, ongeacht de wet waar je een beroep op doet.
Voor behoud van je alleenstaanden AOW is een eigen huisnummer voor de mantelzorgwoning niet altijd noodzakelijk. Je moet dan wel kunnen aantonen dat je volledig gescheiden leeft van de bewoners van de hoofdwoning. Dit toon je bijvoorbeeld aan met een huurcontract of bankafschriften waarop je de huur overmaakt en foto’s.
Twee huisnummers betekent wel dat de kosten van nutsvoorzieningen en gemeentelijke en waterschapsheffingen omhoog kunnen gaan.
Fiscaal partnerschap
Voor diverse belastingwetten kan het voordeliger zijn om fiscaal partner te zijn. Denk aan een grote vrijstelling of het goedkoopste tarief voor de erfbelasting. Maar ook voor de inkomstenbelasting is fiscaal partnerschap van belang.
Het voeren van een gezamenlijke huishouding betekent niet automatisch dat je ook fiscaal partners bent. Je hebt nooit meer dan 1 fiscaal partner. Komt je moeder bij jouw gezin inwonen en ben je gehuwd? Dan is je partner al je fiscaal partner en komt je moeder daar niet bij. Jullie doen je eigen belastingaangifte.
Woon je als alleenstaande samen met je alleenstaande vader of moeder én woont er ook een minderjarig kind? Dan ben word je fiscaal partner met je vader of moeder als je het jaar ervoor op 31 december allebei 27 jaar of ouder was.