Leestijd 1-3 minuten

Een naaste met psychische of psychiatrische problemen?

Sta jij klaar voor een familielid, vriend of kennis met psychische problemen? Heeft iemand in jouw directe omgeving bijvoorbeeld een depressie, autisme, een eetstoornis of een verslaving? Jij bent heel belangrijk. Maar het kan voor jou best zwaar zijn.

Lees hier hoe je goed voor jezelf kunt zorgen.

Psychische aandoeningen raken namelijk niet alleen de betreffende persoon zelf, maar ook de mensen daaromheen. Hulp voor jou is daarom ook belangrijk.

Wat maakt het lastig?

Psychische of psychiatrische problemen zijn niet altijd zichtbaar voor de omgeving. De zorg is vaak voor langere tijd. Soms gaat het goed en soms niet. Als het goed gaat blijf je misschien bang voor een terugval.

Het gaat dus niet alleen om ‘zorgen voor’, maar ook om ‘zorgen maken over’. En dat is vaak onzichtbaar voor anderen. Je kunt je hierdoor best eenzaam voelen.

Voor mensen die het niet zelf meemaken is het vaak moeilijk te begrijpen. Ze komen met goedbedoelde adviezen die je soms alleen maar meer eenzaam laten voelen.

Veel mensen vinden het moeilijk om erover te praten als iemand in hun omgeving psychische problemen heeft. Ze schamen zich of zijn bang voor onbegrip. Het gevolg is dat ze er alleen voor staan en zich soms in bochten moeten wringen om de schijn op te houden. Dat geeft veel stress.

Pas op voor de risico’s

Sta jij altijd klaar voor een naaste met psychische problemen? Dan loop je het risico dat:

  • je langzaam steeds meer doet dan was afgesproken
  • je sociale leven lijdt onder de situatie
  • de mantelzorg (te) zwaar wordt naast je werk of andere bezigheden
  • de mantelzorg emotioneel en lichamelijk te belastend wordt
  • je zelf psychische klachten ontwikkelt

Je voelt je misschien eenzaam, maar je staat er niet alleen voor!

Wat kan jou helpen?

  • Bedenk dat je er niet alleen voor hoeft te staan. Anderen kunnen je helpen, maar dan moeten ze wel weten dat je hulp nodig hebt.
  • Iemand in vertrouwen nemen maakt je sterker. Je verhaal vertellen kan je opluchting, begrip, steun en nieuwe ideeën opleveren.
  • Zoek contact met een fijne vriend of familielid met wie je goed kunt praten. Vraag anderen om hulp om zodat je even tijd voor je zelf hebt.
  • Praat met je werkgever. Bespreek de mogelijkheden om de zorg thuis beter te combineren met je baan.
  • Ook bij je huisarts, een maatschappelijk werker of andere professionele kun je je verhaal kwijt. Blijf niet te lang alles alleen doen.
  • Wil je jezelf goed (blijven) voelen, oftewel mentaal fit blijven? Kijk dan op mentaalvitaal.nl.
  • Bij de Mantelzorglijn, kun je terecht voor al je vragen over mantelzorg en ook voor als je je verhaal even kwijt wilt.
  • Het steunpunt mantelzorg bij jou in de buurt kan met je meedenken over hoe je de zorg kunt delen. Ook organiseren zij bijeenkomsten met lotgenoten of cursussen over mantelzorg.

Hoe ga je om met een psychische ziekte?

Hoe meer je weet over de psychische problemen van je naaste, hoe beter je ermee om kunt gaan. Denk daarbij aan: de symptomen van de ziekte, het verloop en behandelmogelijkheden. Patiënten- en familieorganisaties kunnen je hierbij helpen.

Ben je op zoek naar informatie over psychische klachten en of een specifiek ziektebeeld? Kijk op www.wijzijnmind.nl

Heb je behoefte aan steun en advies van een deskundige? Iemand die de weg in GGZ kent en antwoord kan geven op je vragen? Vraag dan bij de Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen een familievertrouwenspersoon aan voor ondersteuning.

Waar kun je terecht voor hulp?

Dit filmpje geeft een overzicht van waar je terecht kunt voor hulp. Of download het bijhorende overzicht Hulpaanbod voor familie en vrienden.

Filmpje: Een familievertrouwenspersoon voor Ria en haar man

Ria vertelt in onderstaand filmpje hoe een familievertrouwenspersoon haar heeft geholpen. Haar man kampt met zware depressies en fobieën. Zo ging de familievertrouwenspersoon mee naar de psycholoog en dacht hij actief mee naar oplossingen.

Neem afstand met liefde

Uit bezorgdheid houd je misschien meer rekening met de ander dan met jezelf. Dat is begrijpelijk, maar niet altijd goed. Neem eens wat afstand. Dan blijkt de ander meer te kunnen dan jij en hij zelf dachten. Bepaal je grenzen en bewaak ze consequent.